Τι παίζει με το νεο πρόγραμμα σπουδων;

Τα τελευταία 2 χρόνια ακούμε για μία επικείμενη αλλαγή του Προγράμματος Σπουδών στην σχολή μας. Το νέο πρόγραμμα σπουδών και το τι αυτό θα περιλαμβάνει είναι ένα θέμα που αφορά και απασχολεί όλους τους φοιτητές της σχολής μας. Παρόλα αυτά οι διαδικασίες για την διαμόρφωση του νέου προγράμματος προχωρά κρυφά από τους φοιτητές, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες του φοιτητικού μας συλλόγου, μέσα από μαζικές παραστάσεις στη συνέλευση των καθηγητών και στον πρόεδρο της Ιατρικής, να λάβει κάποια ενημερωση για τις κατευθύνσεις του, αλλά και για το σε ποιο στάδιο βρίσκεται η επεξεργασία του. Η πρώτη και τελευταία σχετική ενημέρωση που είχαμε ήταν μια ανακοίνωση στην ιστοσελίδα της σχολής, με τίτλο “Καλοκαιρινός Αποχαιρετισμός”, τον Ιούλιο του 2015. Με βάση αυτήν, προκύπτουν οι εξής αλλαγές:

1. Μείωση των εβδομάδων της εξεταστικής από 5 που είναι μέχρι σήμερα σε 2. Παράλληλα προβλέπεται η επιβολή υποχρεωτικών προόδων κατά τη διάρκεια του εξαμήνου και η βαθμολόγηση της επίδοσης του φοιτητή στο εργαστήριο ή στην κλινική. Παρότι η αλλαγή αυτή προβάλλεται από τα όργανα της σχολής και τους καθηγητές ως κατάργηση της εξεταστικοκεντρικής αντίληψης, στην πραγματικότητα πετυχαίνει ακριβώς το αντίθετο: Μετατρέπει τη σχολή σε ένα μόνιμο εξεταστικό κέντρο. Ωστόσο, όσο και αν θέλουν να μας πείσουν για το αντίθετο, το Πανεπιστήμιο δεν είναι σχολείο. Είμαστε πια ώριμοι ενήλικες και ο καθένας μπορεί μόνος του να ρυθμίζει τον ρυθμό και τον τρόπο με τον οποίο διαβάζει και μαθαίνει, με βάση τις δικές του ιδιαιτερότητες, χωρίς τον “βούρδουλα” της διαρκούς βαθμολόγησης.
   
   
2. Εισαγωγή αλυσίδων μαθημάτων. Αυτό πολύ απλά σημαίνει ότι δεν θα μπορούμε να δώσουμε ένα μάθημα αν δεν έχουμε πρώτα περάσει κάποια άλλα. Δύο παραδείγματα θα μπορούσαν να είναι η Ανατομία Ι και ΙΙ ή οι Ανατομίες και η Χειρουργική. Αυτό θεωρητικά στηρίζεται στο ότι για να κατανοήσεις το δεύτερο μάθημα απαιτούνται κάποιες βασικές γνωσεις από το πρώτο. Όμως πρακτικά κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Στην πρώτη περίπτωση (ανατομία Ι και ΙΙ) τα αντικείμενα που πραγματεύονται τα δύο μαθήματα είναι εντελώς διαφορετικά, χωρίς καμία αλληλοεπικάλυψη. Στη δεύτερη περίπτωση (ανατομίες και χειρουργική) απαιτούνται μόνο κάποιες γενικές γνώσεις ανατομίας για να μπορεί κανείς να κατανοήσει τη χειρουργική και σε καμία περίπτωση οι εξειδικευμένες πληροφορίες που χρειάζεται να ξέρει για να περάσει τα μαθήματα της ανατομίας. Αν πάλι κάποιος δεν έχει ούτε εκείνες τις στοιχειώδεις γνώσεις που απαιτούνται για το δεύτερο μάθημα, απλούστατα δεν θα μπορέσει να το περάσει. Γίνεται λοιπόν σαφές, ότι οι αλυσίδες μαθημάτων δεν βοηθάν με κάποιον τρόπο τους φοιτητές ούτε εξυπηρετούν κάποιο παιδαγωγικό σκοπό. Αυτό που καταφέρνουν είναι να δυσκολεύουν τις σπουδές μας και την λήψη του πτυχίου μας, να κάνουν πιο εντατική την καθημερινότητα μας και να μας στερούν τη δυνατότητα να καθορίζουμε εμείς οι ίδιοι το ρυθμό των σπουδών μας!
   
   
3. Διάκριση του προγράμματος σε 3 κύκλους σπουδών: Προκλινικό 1^ο-2^ο έτος, Κλινικό 3^ο-5^ο έτος και αυστηρά και μόνο κλινική άσκηση στο 6^ο έτος. Κατά την κλινική άσκηση στο 6ο έτος ο κάθε φοιτητής μπορεί να επιλέγει κατά βούληση οποιαδήποτε ιατρική ειδικότητα που μπορεί να την παρακολουθήσει για ένα διάστημα. Η αλλαγή αυτή γεννά πάρα πολλά ερωτήματα. Με ποιον τρόπο θα γίνεται η μετάβαση από τον έναν στον άλλο κύκλο σπουδών; Θα προχωρούν όλοι οι φοιτητές από τον έναν κύκλο στον άλλο, ή θα υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια; Τι εξυπηρετεί η επιλογή ειδικοτήτων από τους εκτοετείς φοιτητές; Η αλλαγή αυτή σε συνδιασμό με την εισαγωγή των ECTs και μάλιστα με την ύπαρξη ίσων ECTs σε κάθε εξάμηνο υποδεικνύει μια κατεύθυνση διάσπασης του πτυχίου μας και μετατροπής του σε έναν ατομικό φάκελο προσόντων. Ο ατομικός φάκελος προσόντων αποτελεί το άθροισμα των ECTs που καθένας συλλέγει κατά τη διάρκεια των σπουδών του ή και μετέπειτα. Επίσης, η αλλαγή αυτή θα μπορούσε να σημαίνει την λήψη ειδίκευσης ήδη από το 6ο έτος. Και στις δύο περιπτώσεις το πτυχίο μας παύει να είναι ενιαίο και δημιουργούνται εργαζόμενοι πολλών διαφορετικών ταχυτήτων (ανάλογα με τον αριθμό ECTs ή την ειδίκευση). Αποτέλεσμα αυτού είναι ότι δεν θα μπορουμε να πραγματοποιούμε συλλογικές διεκδικήσεις στους εργασιακούς μας χώρους, δηλαδή ότι δεν θα μπορούμε να διεκδικούμε όλοι μαζί τα ίδια πράγματα. Αυτόματα, αυτό μεταφράζεται σε λιγότερες θέσεις εργασίας, χαμηλότερους μισθούς, αυξημένα ωράρια, ελάχιστα εργασιακά δικαιώματα, αλλά και σε γενικότερη υποβάθμιση των παροχών υγείας.

Γίνεται σαφές, τόσο από τις ίδιες τις αλλαγές όσο και από τον διακαή πόθο να κρατήσουν τους φοιτητές στο σκοτάδι, ότι το νέο πρόγραμμα σπουδών πλήτει την καθημερινότητα μας ως φοιτητές και την εργασιακή μας προοπτική. Επίσης η αλλαγή του προγράμματος σπουδών με βάση τις παραπάνω κατευθύνσεις δεν αποτελεί μεμονωμένο περιστατικό που εμφανίστηκε στη σχολή μας. Αντίστοιχες αλλαγές επιχειρούνται ή έχουν ήδη γίνει τόσο στις άλλες Ιατρικές όσο και σε πολλές άλλες σχολές και αποτελούν τμήμα της εκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης, που έχει ξεκινήσει χρόνια τώρα από τη συνθήκη της Μπολόνια και προχώρά με τα εκάστοτε νομοσχέδια για την παιδεία (Γιαννάκου, Διαμαντοπούλου-Αρβανιτόπουλου, και με το νέο νόμο Φίλη που αναμένεται να κατατεθεί).

Ακριβώς επειδή το νέο πρόγραμμα σπουδών και οι αλλαγές στην εκπαίδευση μας αφορούν άμεσα δεν γίνεται να τους αφήνουμε να αποφασίζουν για μας, χωρίς εμάς! Το πώς θα εξελιχθούν ταπράγματα εξαρτάται από εμάς και από τους αγώνες που θα δώσουμε μέσα από το φοιτητικό μας σύλλογο και τις γενικές μας συνελεύσεις! Οι φοιτητικοί σύλλογοι διαχρονικά κατάφερναν να πετυχαίνουν από μικρές υλικές νίκες μέσα στις σχολές τους, μέχρι να πρωτοστατούν σε κοινωνικά κινήματα, να ρίχνουν νόμους και κυβερνήσεις, να ανατρέπουν απολυταρχικά καθεστώτα(π.χ. Χούντα-πολυτεχνείο). Να πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας!